Jak to się zaczęło? – historia squasha

Squash, wg encyklopedii sportu, to „odmiana gry wywodzącej się z Anglii, określana mianem „squash” z powodu odmiennej – miękkiej piłki. Gra ta toczy się pomiędzy dwoma pojedynczymi partnerami […]. Istotą gry jest odbijanie piłeczką o ścianę przez partnerów grających obok siebie.”. W rzeczywistości jednak, gra ta jest o wiele bardziej rozbudowana i posiada bardzo ciekawą historia squasha!

Więzienie, a squash?

Squash, można powiedzieć, że jest prawnukiem słynnego i popularnego na całym świecie tenisa. Pierwsza wzmianka o nim pojawiła się w książce Mikrokosmos Londynu lub Londym w miniaturze, Richarda Ackermanna, który to opisał scenę, gdzie kilku mężczyzn odbijało piłeczką o ścianę budynku więziennego. Fragment ten opisywał więźniów jednego z londyńskich zakładów karnych – Fleet Prison, leżącego w pobliżu rzeki Fleet (Londyn).

We Fleet Prison osadzeni byli głównie dłużnicy, bankruci oraz osoby, których przewinienia w większości wiązały się z biznesowymi przestępstwami. Nie mieli oni warunków do uprawiania, bardzo modnego wtedy wśród biznesmenów  tenisa. Brak rakiet i odpowiednio przygotowanego kortu tenisowego sprawił, że odbijali piłeczkę o ściany, używając rąk, zamiast rakiet. Szybko zabawa ta stała się bardzo popularna w londyńskim więzieniu, a następnie okazała się doskonałą rozrywką dla studentów elitarnego uniwersytetu Harrow. Około roku 1830, tamtejsi uczniowie postanowili grę urozmaicić, a zarazem utrudnić, dziurawiąc piłeczkę, którą grali. Dzięki tej metodzie piłeczka stała się bardziej podatna na ściskanie i zgniatanie przy kontakcie ze ścianą, co sprawiło, że gra stała się ciekawsza i szybsza. Stąd też właśnie wywodzi się nazwa „squash”, co w języku angielskim znaczy „rozgniatać”, „zgniatać”.

Squash, a literatura

Pierwsze korty, przeznaczone już stricte dla nowej gry, pojawiły się w elitarnych szkołach brytyjskich w 1864 roku. W 1890 roku sport ten został wspomniany w książce księcia Beaufort – The Badminton Library of Sports and Pastimates. Fragment opisujący pierwowzór kortu do squasha znalazł się także w Klubie Pickwicka, Karola Dickensa: „Przestrzeń przed murem Fleet, na wprost której stał Pan Pickwick była wystarczająco szeroka, by stanowić dobry plac do gry rakietą.  Jedną część zajmowała ściana a drugą zamykał mur katedry św. Pawła.”. W ten sposób, pośrednio właśnie dzięki studentom, zrodziła się moda na nowy sport rakietowy – squash. W 1918 roku ustalono oficjalne wymiary kortu do gry, które do dziś są obowiązującym standardem na świecie (9,75 m /6,4 m).  Już 2 lata później, w Wielkiej Brytanii, rozegrane zostały pierwsze sqauhowe mistrzostwa. Dziś w squasha gra się w  ponad 185 krajach, na niespełna 50 000 kortów.

Początki squasha w Polsce 

W Polsce, sport ten popularny jest dopiero od kilku lat. Jednak pierwsi polscy gracze, mają z nim już styczność już od ok. 20 lat. Odnośnie początków i historia squasha, w naszym kraju krążą dwie wersje wydarzeń. Jedna z nich mówi, że pierwszymi kortami w Polsce były 2 korty warszawskiego AWF-u (Klub Magnum, lata 90.). Druga wersja natomiast podaje, że pierwszą namiastką klubu był Promenada Country Club w Warszawie, gdzie znajdowały się 2 korty do squasha (lata 80.). Grywali tam głównie biznesmeni z zagranicy.

Na początku 1995 roku, zagraniczni gracze z Contry Club oraz zawodnicy grający na kortach Klubu Magnum, rozegrali pierwsze Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w squasha. W 2009 roku rozegrane zostały pierwsze Drużynowe Mistrzostwa Polski, gdzie udział wzięło 12 drużyn. W roku 2012 było ich już aż ponad 50! Jak widać, historia tej dyscypliny w Polsce nie jest długa. Patrząc na liczbę kortów obecnie – oficjalnie zarejestrowanych jest ich aż ponad 314. Squash dopiero zaczyna istnieć w życiu Polaków. Co więcej (świeża informacja!), do rozgrywek Drużynowych Mistrzostw Polski 2012/2013 zgłoszonych już są 72 drużyny męskie. To o 50% więcej niż w minionych rozgrywkach! 

Polub nas!

Zapraszamy do polubienia naszego głównego Fanpage’a na Facebooku Spektrum Sportu, a także poświęconego wyłącznie nowinkom squashowym Spektrum Sportu Squash oraz na Instagramie @spektrumsportu

Bibliografia
W. Lipoński, Humanistyczna Encyklopedia Sportu
M. Mikołajec, “History of squash”,  Squash Club, Nr 3(5)/2011, str.7
T. Piotrowski, Z. Saloni, Kieszonkowy słownik angielsko-polski, polsko-angielski, hasło: squash
Ibidem, str. 8
Ibidem, str.7
http://worldsquash.org (24.04.2012)
Z pracy magisterskiej Małgorzaty Cerlich